ग्रामीण उदरगत मंत्रालय

ग्रामीण उदरगत म्हळ्यार लोकांची अर्थीक स्थिती सुधारप तशेंच सामाजीक सुधारणां हाडप. ग्रामीण लोकांक बरी समृध्दी दिवपा खातीर ग्रामीण उदरगत कार्यावळी, नियोजनांचे विकेंद्रीकरण, जमीन सुधारणां बरे तरेन चालीक लावप आनी रीण मेळोवपाक चड वाट ह्या गजालींनी लोकांचो मोठ्या प्रमाणांत भागीदारी हांचेर भर दिवप.

सुरवातेक, शेतकी, उद्देग, दुरसंचार, शिक्षण, भलायकी आनी तत्सम वाठारांच्या उदरगतीचेर मुखेल भर दिताले. पूण उपरांत, सरकाराच्या यत्नांक तळागळांत लोकांचो प्रत्यक्ष आनी अप्रत्यक्षपणान वांटो फावो त्या प्रमाणांत मेळ्ळो जाल्यारच गतीन उदरगत मेळोवपाक शकता हे समजले आनी भर दुसऱ्या क्षेत्राचेर पावलो.

ग्रामीण उदरगत मंत्रालया विशी

ग्रामीण वाठारांत चडशा उदरगत आनी कल्याणकारी कामां खातीर केंद्रक मंत्रालय आशिल्ल्यान, देशाच्या एकंदर उदरगत रणनितींत ग्रामीण उदरगत मंत्रालयाची म्हत्वाची भुमिका आसता. उदरनिर्वाह संदी वाडोवन, सामाजीक सुरक्षा जाळे दिवन आनी विकासा खातीर साधनसुविधा वाडोवन गरिबी नश्ट करपा खातीर भौआयामी रणनिती वरवीं ग्रामीण भारताचो तिगून उरपी आनी सर्वसमावेशक विकास करप हो मंत्रालयाचो ध्येय आनी उद्देश आसा. ग्रामीण भारतांत जिणेचो दर्जो सुधारपाची आनी उदरगतीचो समतोल सारको करप, ह्या प्रक्रियेंत समाजातल्या सगल्यांत चड फाटी आशिल्ल्या गटांमेरेन पावपाची आस्त आसा.

सामान्यपणान, ग्रामीण उदरगत मंत्रालयाची मोख सकयल दिल्ल्या प्रमाण आसाः

• गरिबी रेशे सकयल आशिल्ल्या घरब्यांचेर भर दिवन गरज आशिल्ल्यांक उदरनिर्वाह संद दिवप, बायलां आनी हेर दुर्बळ घटकां सयत.
• दर अर्थीक वर्सा मागणी करपी दर घराब्याक उण्यांत उणे 100 दिसांचे कामाची हमी दिवन ग्रामीण वाठारांतल्या घराब्यांची उदरनिर्वाह सुरक्षा वाडोवप.
• बरी बाजार सेवा दिवपाक जोडूंक नाशिल्ल्या ग्रामीण वसणुकेंक सगल्या हवामांत ग्रामीण जोडणीची तरतूद करप आनी सध्याच्या रस्त्यांचो दर्जो सुधारप.
• ग्रामीण वाठारांतल्या गरिबी रेशे सकयल्या घराब्यांक मुळावे घरनिर्माण आनी घर दिवप.
• जाण्ट्या, विधवा आनी विशेश क्षमतेच्या व्यक्तींक सामाजीक सहाय्य दिवप.
• ग्रामीण जिणेचो दर्जो सुधारपाक ग्रामीण वाठारांत शारी सुविधा दिवप.
• ग्रामीण उदरगत कामकाज चलोवप्यांची क्षमता वाडोवप आनी प्रशिक्षण दिवप. ग्रामीण उदरगती खातीर स्वयंसेवी यंत्रणा आनी व्यक्तींच्या भागीदारीचो प्रसार करप.
• जमनीची गेल्ली वा उणी जाल्ली सुपीकताय परत हाडप. जमीन नाशिल्ल्या गांवगिऱ्या वाठारांतल्या गरीबाक जमीन दिवपाक उदक विभाजन उदरगत कार्यावळ आनी परिणामकारक जमीन सुधारणां पावलां उबारून हे करतात.

मंत्रालयातली खातीं

ग्रामीण उदरगत मंत्रालयात दोन खातीं आसात, ती म्हळ्यार

1. ग्रामीण उदरगत खातें

ग्रामीण उदरगत खातें गरिबी उणी करपाक, रोजगार निर्मिती, ग्रामीण साधनसुविधा वसणूक उदरगत, मुळाव्यो उण्यांत उणे सेवांची तरतूद आदी खातीर राज्य सरकारा वरवीं ग्रामीण वाठारांनी वेगवेगळ्यो कार्यावळी चालीक लायता. खात्यान सध्या चालीक लायिल्ल्यो म्हत्वाच्यो कार्यावळी ह्यो आसातः

• प्रधानमंत्री ग्राम सडक योजना (पीएमजीएसव्हाय)
• ग्रामीण घरनिर्माण (इंदिरा आवास योजना)
• डीआरडीए प्रशासन
• प्रशिक्षण येवजण्यो
• स्वयंसेवी येवजण्यो आनी सामाजीक कृती कार्यावळींचो प्रसार करप, लावार्थींची संघटना, सीएपीएआरटी वरवीं ग्रामीण तंत्रगिन्यानाचो विकास आनी प्रसार करप.
• देखरेख यंत्रणा.

2. जमीन संसाधन खातें

जमनीचो दर्जो इबाडप आडावप, जमीन मालकी सुधारणां आनी पर्यावरणीय समतोल दवरपाचेर खातें काम करता. खात्यान चालीक लायिल्ल्यो मुखेल कार्यावळी सकयल दिल्ल्या प्रमाण आसातः

• प्रधानमंत्री कृशी सिंचन योजना (उदक विभागणी उदरगत घटक)
• डिजिटल इंडिया जमीन माहिती आधुनीकरण कार्यावळ
• निरंचल- संवसारीक बँकेन आधार दिल्ली उदक विभागणी वेवस्थापन कार्यावळ
• तंत्रगिन्यान उदरगत, विस्तार आनी प्रशिक्षण
• बायो-डिजल अभियान (मिशन)

स्रोत: ग्रामीण उदरगत मंत्रालय ,भारत सरकार