जननी सुरक्षा येवजण

जननी सुरक्षा येवजण (जेएसव्हाय) ही राष्ट्रीय ग्रामीण भलायकी मोहीमे खाला (एनएचएम) सुरक्षीत मातृत्व हस्तक्षेप येवजण. गुरवार बायलांमदी भुरग्यांक संस्थांनी जल्माक दिवपाक उर्बा दिवन आवय आनी शिशुंक मरण येवपाचे प्रमाण उणे करपाक ही येवजण चालीक लायल्या. सगल्या राज्यां आनी संघ प्रदेशांनी आनी उणी कामगिरी करपी राज्यांचेर (एलपीएस) खासा भर दिवन येवजण चालीक लायल्या.

राष्ट्रीय मातृत्व लाव येवजण (एनएमबीएस) सुधारून एप्रिल 2005त जननी सुरक्षा येवजण चालीक लायिल्ली. एनएमबीएस राष्ट्रीय समाजीक आधार कार्यावळीचो (एनएसएपी) एक घटक म्हूण ऑगस्ट 1995त चालीक लागिल्ली. ही येवजण 2001-02 वर्सा ग्रामीण उदरगत मंत्रालयाकडल्यान भलायकी आनी कुटूंब कल्याण मंत्रालयाक दिल्ली. ज्या गुरवार बायलांनी 19 वर्सा पुराय केल्या आनी गरीबी रेशे सकयल घराब्यांतली आसा तांकां जित्या भुरग्यांक जल्म दिता तेन्ना, दोन जित्या भुरग्यां मेरेन, 500 रूपया मेरेनचो अर्थीक आधार एनएमबीएसा खाला मेळटलो. जेएमव्हाय जेन्ना चालीक लायली तेन्ना एनएमबीएस खाला सगल्या गरीबी रेशे सकयल्या गुरवार बायलांक देशभर समान रितीन 500 रूपयांचो अर्थीक आधार उपलब्ध आसलो, तो बदलून राज्यांच्या वर्गवारी आनी लावार्थी ग्रामीण वा शारी वाठारांतली आसा ताच्या आदाराचेर चड प्रमाणांत केलो.

उणी कामगिरी राज्यां आनी चड कामगिरी राज्यां अशा प्रकार राज्यांची वर्गवारी केल्या. ही वर्गवारी संस्थांनी जल्म दिवप, म्हळ्यार 25 टक्के वा उणे संस्थांनी जल्म दिल्ल्या राज्यांक उणी कामगिरी राज्यां (एलपीएस) आनी 25 टक्क्यां परस चड संस्थांनी जल्म दिल्ल्या राज्यांक चड कामगिरी राज्यां (एचपीएस), ह्या आधाराचेर केल्या. तेप्रमाण, आदली आठ उच्चाधिकार कृती गट राज्यां त्यो म्हळ्यार उत्तर प्रदेश, उत्तराखंड, मध्य प्रदेश, छत्तीसगढ, बिहार, झारखंड, राजस्थान, ओडिशा आनी आसाम तशेंच जम्मू आनी काश्मीर ही राज्यां उणी कामगिरी राज्यां म्हूण वर्गवारी केल्ली. उरिल्ली राज्यां चड कामगिरी राज्यांच्या गटांत आशिल्ली.

जेएसव्हायची फाटभुंय

दर वर्सा भारतांत सुमार 56,000 बायलांक गुरवारपणात भलायकी इबाडिल्ल्यान मरण येता. तशेंच, दर वर्सा 13 लाख परस चड शिशूंक जल्माक येवन एका वर्सा भितर मरण आयला आनी तातुंतल्या सुमार दोन तितृयांश शिशूंक जल्माक येवन पयल्या चार सप्तकांभितरच मरण येता. हातुंतल्या सुमार 75 टक्के शिशूंक जल्माक येवन एका सप्तकाभितरच मरण येता आनी चडशां शिशूंक पयल्या दोन दिसांभितरच मरण येता.

गुरवार आवयांक आनी शिशूंक मरण येवपाचे प्रमाण उणे करपा खातीर, राष्ट्रीय ग्रामीण भलायकी मोहीमे (एनएचएम) खाला पुनरूत्पादन आनी भुरगीं भलायकी कार्यावळ चालीक लायल्या जी संस्थांनी भुरग्यांक जल्म दिवपाक प्रोत्साहन दितली आनी ज्या वरवीं भुरग्यांक जल्म दितना कुशळ लोक उपलब्ध आसा आनी बायलांक आनी नवजात शिशूंक गुरवारपणा संबंदीच्या मरणातल्यान वाटावपाक शकतात.

भलायकी आनी कुटूंब कल्याण मंत्रालयान साबार उपक्रम सुरू केल्यात. तातूंत जननी सुरक्षा येवजण ही मुखेल हस्तक्षेप येवजण जाका लागून संस्थांनी भुरग्यांक जल्म दिवपांत मोठ्या प्रमाणांत वाड जाल्या.

उद्देश

गुरवार बायलां मदी संस्थांनी भुरग्यांक जल्माक दिवपाचो प्रसार करून गुरवार आवयांक आनी शिशूंक मरण येवपाचे प्रमाण उणे करप.

मोख दवरिल्ले गट आनी फायदे

गरीबी रेशे सकयल्या घराब्यांतली आनी अनुसुचीत जमात गटांतल्यो सगल्यो गुरवार बायलां. जेएसव्हाय खाला, गुरवार बायलांक, आवयची पिराय आनी भुरग्यांचो आंकडो मतींत घेनासतना, सरकारी वा सरकारी मान्य खासगी भलायकी केंद्रांनी जल्म दिल्ले खातीर रोख रक्कमेचो आधार मेळटलो.

ही येवजण गुरवार बायलां मदी संस्थांनी भुरग्यांक जल्माक दिवपाचो प्रसार केल्ले खातीर कामगिरी आधाराचेर बायल भलायकी आप वावुरपी जांकां आशा म्हणटात (सरकारी मान्य समाजीक भलायकी वावुरपी) तांकां प्रोत्साहन रक्कम दिता. ह्या उपक्रमा खाला, पात्र गुरवार बायलांक जेएसव्हाय लाव थेट तांच्या बँक खात्यांनी मेळटलो. वेगवेगळ्या गटांतल्या आवयांक मेळपी रोख रक्कम सकयल दिल्याः

संस्थांनी भुरग्यांक जल्म दिल्ले खातीर अर्थीक आधार (रूपयांनी)

*ग्रामीण वाठारांनी आशा हांकां 600 रूपयांचो आधार मेळटा तातूंत एएनसी घटका खातीर 300 रूपया आनी संस्थांनी जल्म दिवपाक सुविधा करपाक 200 रूपयांचो आसपाव आसा

**शारी वाठारांनी आशा हांकां 400 रूपयांचो आधार मेळटा तातूंत एएनसी घटका खातीर 200 रूपया आनी संस्थांनी जल्म दिवपाक सुविधा करपाक 200 रूपयांचो आसपाव आसा

घरांत भुरग्यांक जल्म दिवपा खातीर अर्थीक आधार

गरीबी रेशे सकयल आशिल्ली गुरवार बायलां, जांकां घरांतच भुरग्यांक जल्म दिवपाक जाय, तांकां गुरवार बायलेची पिराय आनी भुरग्यांचो आंकडो मतींत घेनासतना दरेक भुरग्याक जल्म दिता तेन्ना 500 रूपयांचो अर्थीक आधार मेळटा.

परिस्थिती

गुरवार बायलां आनी तांच्या घरच्यांकडल्यान संस्थांनी सिजेरियन पद्दतीन भुरग्यांक जल्म दितना वखदां, शुल्क, डायगनॉस्टीक चांचणी, आहार ह्या रूपान अदमासा भायर खर्च करचो पडटा.

स्रोतः राष्ट्रीय भलायकी मोहीम

संबंदीत स्रोत

• जेएसव्हायच्यो मार्गदर्शक तत्वां